ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

ТУКАЙ МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫ

 БАШКАРМА КОМИТЕТЫ

КАРАР

21.12.2020 ел                            Яр Чаллы шәһәре                               №4850

«2021-2025 елларга Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районында милли сәясәтне гамәлгә ашыру турында» район программасын раслау хакында

Россия Федерациясе Президентының 2012 елның 19 декабрендәге 1666 номерлы Указы белән расланган 2025 елга кадәрге чорга Россия Федерациясе дәүләт милли сәясәте стратегиясен, Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 2013 елның 20 августындагы 718 номерлы карары белән расланган «Россия милләтенең бердәмлеген ныгыту һәм Россия халыкларының этномәдәни үсеше (2014-2020 еллар)» федераль максатчан программасын, Татарстан Республикасы Президентының «Татарстан Республикасында дәүләт милли сәясәте концепциясе турында» 2013 елның 26 июлендәге ПУ-695 номерлы Указын үтәү йөзеннән, «Экстремистик эшчәнлеккә каршы тору турында» 2002 елның 25 июлендәге 114-ФЗ номерлы Федераль закон, «Террорчылыкка каршы тору турында» 2006 елның 6 мартындагы 35-ФЗ номерлы Федераль закон, 1998 елның 31 июлендәге 145-ФЗ номерлы Россия Федерациясе Бюджет кодексының 179 статьясы нигезендә

КАРАР БИРӘ:

1. «2018-2020 елларга ТР Тукай муниципаль районында милли сәясәтне гамәлгә ашыру» район программасын раслау турында» Тукай муниципаль районы Башкарма комитеты Җитәкчесенең 2018 елның 26 февралендәге 497 номерлы карары үз көчен югалткан дип танырга.

2. «2021-2025 елларга Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районында милли сәясәтне гамәлгә ашыру» район программасын кушымта нигезендә расларга.

3. Әлеге карар үтәлешен контрольдә тотуны үз җаваплылыгымда калдырам.

Башкарма комитет

Җитәкчесе                                                                                                      А.Р. Хәбибуллин

Тукай муниципаль районы Башкарма комитетыныӊ 2020 елныӊ ___ ___________ ____ номерлы карарына 1 кушымта

«2021-2025 елларга ТР Тукай муниципаль районында милли сәясәтне гамәлгә ашыру» программасы

Программа паспорты

I. Программаны гамәлгә ашыру өлкәсенең гомуми характеристикасы,

шул исәптән ул хәл итүгә юнәлдерелгән проблемалар

Районда милләтара мөнәсәбәтләрнең торышы тотрыклы, төрле этник төркемнәр һәм конфессияләр вәкилләренең үзара тыныч бәйләнештә булуы һәм хезмәттәшлеге белән характерлана. Районда үзара хөрмәткә һәм ышанычка нигезләнгән милләтара һәм конфессияара мөнәсәбәтләр прогрессив тенденцияләр рәвешендә ныгытылган һәм иҗтимагый этномәдәни берләшмәләр һәм гражданлык җәмгыятенең башка институтлары белән берлектә муниципаль хакимият органнарының аерым кайгыртучанлыгы предметы булып тора.

Үзенчәлеге булып полиэтниклык һәм поликонфессиональлек тора, аның үсеше район территориясендә яшәүче халыкларның гореф-гадәтләренең тыгыз этномәдәни  һәм үзара бәйләнеше белән характерлана. Бу процесста, гадәттәгечә, төп  рольне районда яшәүче башка халыклар вәкилләренә караганда күпчелекне тәшкил итүче татар һәм рус халыклары вәкилләре  уйный.

2020 елның 1 январена халык саны 42 мең 511 кеше тәшкил итә, шул исәптән:

татарлар - 71%;

руслар - 24,2%;

чуашлар - 1,5%,

башкортлар - 0,6%;

башкалар - 2,6%.

Районда төрле мәдәният һәм дин вәкилләренең озак еллар бергә яшәүләре дәвамында урнашкан дус-тату яшәү традицияләре хәзерге вакытта да саклана.

Татарстанның БДБ илләреннән килгән хезмәт мигрантлары өчен  җәлеп итүчәнлеге белән бәйле процесслар аеруча актуальләшә.

Мигрантларның уңышлы социомәдәни җайлашуын һәм интеграцияләнүен тәэмин итүдә Бөтендөнья татар конгрессы, Татарстан халыклары ассамблеясе зур роль уйный. Алар белән хезмәттәшлек җайга салынган.

Районда яшь буынны җирлектә яшәүче халыкларның мәдәниятенә, теленә, традицияләренә, гореф-гадәтләренә хөрмәт рухында тәрбияләү; белем бирү процессында гуманитар юнәлеш ролен арттыру, Россия Федерациясе халыкларының күпгасырлык хезмәттәшлеге тәҗрибәсен өйрәнү буенча уку-укыту программаларын эшләү; милли телләрдә мәгариф һәм тәрбия бирү системасын үстерү өчен хокукый һәм матди шартлар булдыру буенча максатчан эш алып барыла.

Этнокультура үсеше, милләтара һәм конфессияара мөнәсәбәтләр мәсьәләләре буенча идарәче белгечләрнең, мәгариф, мәдәният, яшьләр сәясәте һәм массакүләм мәгълүмат чаралары кадрларының квалификациясен һәм компетентлыгын арттыру мөһим бурыч булып тора.

Программа позитив характерны саклауга юнәлдерелгән. Ул шулай ук күп гасырлык үзара хөрмәт һәм тату яшәү традицияләре нигезендә  гражданнарның этномәдәни ихтыяҗларын канәгатьләндерүгә ярдәм итәргә тиеш. Программа этникара мөнәсәбәтләр өлкәсендә яңа проблемаларны хәл итәргә, районның күпмилләтле халкының этномәдәни үсешен саклап калырга һәм яхшыртырга мөмкинлек бирәчәк.

II. Максатларга ирешүнең һәм бурычларны хәл итүнең төп максатлары, бурычлары һәм күрсәткечләре (индикаторлары), Программаның көтелгән соңгы нәтиҗәләрен тасвирлау, аны тормышка ашыру этаплары һәм сроклары

Программаның максаты һәм бурычлары Россия Федерациясе Президентының 2012 елның 19 декабрендәге 1666 номерлы Указы белән расланган 2025 елга кадәрге чорга Россия Федерациясе дәүләт милли сәясәте стратегиясе, Татарстан Республикасында дәүләт милли сәясәте концепциясе (26.07.2013 ел редакциясендә), районда дәүләт милли сәясәте өлкәсенә кагылышлы федераль, региональ законнар, норматив хокукый актлар белән билгеләнгән өстенлекле юнәлешләргә бәйле.

Программаның максаты – Тукай муниципаль районында милли сәясәтне тормышка ашыру, аның территориясендә яшәүче халыклар вәкилләрен цивилизацияле үстерү, милләтара һәм конфессияара татулыкны саклау, мигрантларны уңышлы социомәдәни җайлаштыру һәм интеграцияләү.

Куелган максатка ирешү түбәндәге бурычларны тормышка ашыруны күздә тота:

1. Районда яшәүче халыклар вәкилләренең милли-мәдәни үсешенә ярдәм итү;

2. Районда милли сәясәтне гамәлгә ашыру өлкәсендә гражданлык җәмгыяте институтлары белән хезмәттәшлекне камилләштерү;

3. Этникара һәм конфессияара тынычлык һәм татулыкка, мигрантларның социаль-мәдәни җайлашуына һәм интеграциясенә шартлар тудыру һәм ярдәм итү;

4. Районда милли сәясәтне тормышка ашыруны фәнни-мәгариф һәм мәгълүмати тәэмин итү.

Әлеге максатларга һәм бурычларга ирешү Программага керүче чаралар кысаларында гамәлгә ашырылачак.

Программаны гамәлгә ашыру вакыты: 2021-2025 еллар. Гамәлгә ашыру этаплары бүленми.

Программаның индикаторлары булып тора:

1. Район территориясендә этникара мөнәсәбәтләр торышын уңай бәяләүче район халкы өлеше арту.

2. Районда конфессияара мөнәсәбәтләрнең торышын уңай бәяләүче халык өлеше арту.

2. Район халкының үз этномәдәни ихтыяҗларын тормышка ашырудан канәгать өлеше арту.

III. Программаның социаль-икътисадый нәтиҗәлелеген тасвирлау

Этнокультура өлкәсендә төп нәтиҗәләр, кагыйдә буларак, вакыт буенча кичектерелгән социаль эффектта, аерым алганда, төрле халык вәкилләренең мәдәниятенә, теленә һәм гореф-гадәтләренә карата толерантлык һәм хөрмәт арту, кешеләрнең кыйммәт юнәлешләре һәм үз-үзләрен тотышы нормаларының уңай үзгәрүе, районның тотрыклы үсешендә мөһим фактор буларак, бердәм этнокультура киңлеген үстерүдә чагыла.

Программаны тормышка ашырудан социаль-икътисадый нәтиҗә Тукай муниципаль районында яшәүче халыкларның социаль тотрыклылыгын, этникара һәм конфессияара татулыгын, этномәдәни үзенчәлеген һәм социаль-мәдәни ихтыяҗларын канәгатьләндерүдән гыйбарәт һәм түбәндәгедә чагыла:

- этнокультура һәм социаль хәлне яхшырту;

- этномәдәни потенциалны куллануның нәтиҗәлелеген арттыру;

- милләтара һәм динара конфликтларны булдырмау;

- районның инвестицион һәм туристик җәлеп итүчәнлеге үсеше;

- мигрантларның социаль һәм мәдәни адаптациясен һәм интеграциясен камилләштерүгә юнәлдерелгән чаралар системасын гамәлгә ашыру.

Программаны тормышка ашыру Татарстан Республикасы Тукай муниципаль районы күпмилләтле халкының Россия гомумгражданлык үзаңын һәм рухи бердәмлеген ныгытырга ярдәм итәчәк.